Język ukraiński

Cyrylica to alfabet, który jest używany do zapisywania niektórych języków słowiańskich, w tym języka ukraińskiego, który posiada swój własny jej wariant. Do zapisu języka ukraińskiego wykorzystuje się 33 litery (w tym znak zmiękczający) i jeden znak specjalny – apostrof.

Aa [ʌ] – 1. litera, samogłoska. Odpowiada Aa w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: Африка (Afryka).

Бб [b] – 2. litera, spółgłoska. Odpowiada Bb w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: батько (bat'ko, baćko – ojciec).

Вв [β], [w] – 3. litera, spółgłoska. Odpowiada Vv w alfabecie łacińskim, na język polski transliterowana jako Ww.
Przykładowe słowo: вода (voda, woda).

Гг [ɦ] – 4. litera, spółgłoska. Odpowiada Hh lub Gg w alfabecie łacińskim, na język polski transliterowana jako Hh.
Przykładowe słowo: гора (hora – góra).

Ґґ [g] – 5. litera, spółgłoska. Odpowiada Gg w alfabecie łacińskim. Litera ta pojawiła się w cyrylicy dosyć późno. W roku 1933 została usunięta z alfabetu przez władze ZSRR, ze względu na jej burżuazyjny charakter. Zakaz ten służył rusyfikacji, w cyrylicy rosyjskiej bowiem stosuje się jedynie twarde Гг. Od 1990 roku literę Ґґ przywraca się do języka.
Przykładowe słowo: ґава (gava, gawa – wrona).

Дд [d], [ɟ] – 6. litera, spółgłoska. Odpowiada Dd w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: дідусь (didus', diduś – dziadek).

Ее [ɛ] – 7. litera, samogłoska. Odpowiada Ee w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: екран (ekran).

Єє [ʲɛ], [jɛ] – 8. litera, spółgłoska. Odpowiada Yeye w alfabecie łacińskim, na język polski transliterowana jako Jeje, Ieie lub Ee.
Przykładowe słowo: Європа (Yevropa, Jewropa/Ewropa – Europa).

Жж [ʒ] – 9. litera, spółgłoska. Odpowiada Zhzh w alfabecie łacińskim, na język polski transliterowana jako Żż.
Przkładowe słowo: жито (zhyto, żyto).

Зз [z], [ʑ] – 10. litera, spółgłoska. Odpowiada Zz w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: золото (zoloto – złoto).

Ии [ɪ] – 11. litera, samogłoska. Odpowiada Ii lub Yy w alfabecie łacińskim.
Nie występuje w żadnym wyrazie na początku. Przykładowe słowo z Ии wewnątrz: дитина (dytyna – dziecko).

Іі [i] – 12. litera, samogłoska. Odpowiada Ii w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: iдея (ideya, ideja – pomysł).

Її [ji] – 13. litera, spółgłoska. Odpowiada Yiyi w alfabecie łacińskim, na język polski transliterowana jako Jiji.
Przykładowe słowo: їжак (yizhak, jiżak – jeż).

Йй [j] ([ʝ]/[ç]) – 14. litera, spółgłoska. Odpowiada Yy lub Jj (czasem Ii) w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: йогурт (yohurt, johurt – jogurt).

Кк [k] – 15. litera, spółgłoska. Odpowiada Kk w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: книга (knyha – książka).

Лл [ɫ], [ʎ], [l] – 16. litera, spółgłoska. Odpowiada Ll w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: любов (lyubov, liubow – miłość).

Мм [m] – 17. litera, spółgłoska. Odpowiada Mm w alfabecie łacińsim.
Przykładowe słowo: мова (mova, mowa – język).

Нн [n], [ɲ] – 18. litera, spółgłoska. Odpowiada Nn w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: ніч (nich, nicz – noc).

Оо [ɔ] – 19. litera, samogłoska. Odpowiada Oo w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: одинадцять (odynadtsyatʹ, odynadcjać – jedenaście).

Пп [p] – 20. litera, spółgłoska. Odpowiada Pp w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: поліція (politsiya, policija – policja).

Рр [r] – 21. litera, spółgłoska. Odpowiada Rr w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: річка (richka, riczka – rzeka).

Сс [s], [ɕ] – 22. litera, spółgłoska. Odpowiada Ss w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: сонце (sontse, sonce – słońce).

Тт [t], [c] – 23. litera, spółgłoska. Odpowiada Tt w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: тиша (tysha, tysza – cisza).

Уу [u] – 24. litera, samogłoska. Odpowiada Uu w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: Україна (Ukrayina, Ukrajina – Ukraina).

Фф [f] – 25. litera, spółgłoska. Odpowiada Ff w alfabecie łacińskim.
Przykładowe słowo: фільм (filʹm, film).

Хх [x] – 26. litera, spółgłoska. Odpowiada Khkh w alfabecie łacińskim, na język polski transliterowana jako Chch.
Przykładowe słowo: хвороба (khvoroba, chworoba – choroba).

Цц [ʦ], [ʨ] – 27. litera, spółgłoska. Odpowiada Tsts w alfabecie łacińskim, na język polski transliterowana jako Cc.
Przykładowe słowo: цукор (tsukor, cukor – cukier).

Чч [ʧ] – 28. litera, spółgłoska. Odpowiada Chch w alfabecie łacińskim, na język polski transliterowana jako Czcz.
Przykładowe słowo: чашка (chashka, czaszka – filiżanka).

Шш [ʃ] – 29. litera, spółgłoska. Odpowiada Shsh w alfabecie łacińskim, na język polski transliterowana jako Szsz.
Przykładowe słowo: школа (shkola, szkola – szkoła).

Щщ [ʃʧ] – 30. litera, spółgłoska. Odpowiada Shchshch w alfabecie łacińskim, na język polski transliterowana jako Szczszcz.
Przykładowe słowo: щасливий (shchaslyvyy, szczaslywyj – szczęśliwy).

Ьь [ʲ] – 31. litera, znak zmiękczający (м’який знак). Służy palatalizacji, zmiękcza spółgłoskę po której występuje. Przy transliteracji na alfabet łaciński stosuje się znak ′ (prim), a w przypadku języka polskiego ´ (zmiękczenie) lub Ii.
Nie występuje w żadnym wyrazie na początku. Przykładowe słowo z Ьь wewnątrz: Білорусь (Bilorusʹ, Biloruś – Białoruś).

Юю [ʲu], [ju] – 32. litera, spółgłoska. Odpowiada Yuyu w alfabecie łacińskim, na język polski transliterowana jako Juju lub Iuiu.
Przykładowe słowo: Юлія (Yuliya, Julija – Julia).

Яя [ʲʌ], [jʌ] – 33. litera, spółgłoska. Odpowiada Yaya w alfabecie łacińskim, na język polski transliterowana jako Jaja lub Iaia.
Przykładowe słowo: яблуко (yabluko, jabluko – jabłko).

' [brak znaku w IPA] – znak specjalny. W przeciwieństwie do Ьь zapobiega zmiękczaniu poprzedzającej spółgłoski, wprowadza przerwę. Przy transliteracji na alfabet łaciński stosuje się ten sam znak ', lub podobny ’, a w przypadku języka polskiego pomija się go.
Nie występuje w żadnym wyrazie na początku. Przykładowe słowo z ' wewnątrz: м'ясо (m'yaso, miaso – mięso).

Українська мова

Alfabet